Informatie
Status: tijdelijk natuurcompensatiegebied
Habitat: Riet en water
Compensatiedossier: Deurganckdokproject
Bestemming: ecologische infrastructuur
Streefbeeld: Riet en water
Oppervlakte:
Praktisch
Ligging:
Gelegen tussen de Steenlandlaan en de R2, aan beide zijden van het op- en afrittencomplex.
Toegankelijkheid:
Door zijn ligging tussen de spoorlijn en de drukbereden R2 en Steenlandlaan is dit gebied minder attractief. De bestaande wegen zijn toegankelijk en er staat een infobord.
Beheerder: Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen
Trekker: Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen
De Steenlandpolder was opgenomen in het compensatieplan voor het Deurganckdokproject als tijdelijke compensatie voor het habitat 'Riet en water' met een streefoppervlakte van 10 hectare, te behalen bovenop het bestaande rietbiotoop binnen een ruimere zoekzone.
In het noordelijke deel bevinden zich kreekrestanten van de Melkader. Het zuidelijke deel is opmerkelijk lager gelegen en heeft een kleiige ondergrond. Vóór de inrichting was het gebied deels in akkergebruik en deels braakliggend. In het zuidelijke deel waren naast akkers en weiden ook 'historisch permanente graslanden' aanwezig. Het gebied was sinds het gewestplan van '78 gereserveerd voor de aanleg van spoorinfrastructuur.
Voorbereiding
Start: januari 2002
In oktober 2002 werd een natuurontwikkelingsplan opgemaakt. De stedenbouwkundige vergunning voor de inrichting werd verleend ikv het Nooddecreet en omvatte het verbreden van aanwezige grachten, verhogen van het waterpeil en verlagen van het maaiveld. In 2004 werd een beheervisie opgemaakt voor het gebied.
Realisatie
Start: januari 2003
In het noordelijke gedeelte werden enkele plassen aangelegd. In het zuidelijke gedeelte omvatte de inrichting het verbreden van bestaande grachten zodat het aanwezige riet zich kon uitbreiden. De aanleg van de rotonde 'Kruipin' zorgde vanaf 2006 voor een aanzienlijke verdere vernatting van het zuidelijke gedeelte, waardoor de natte weilanden in korte tijd ontwikkelden tot een klein, maar weinig verstoord rietland.
Beheer
Start: maart 2003
Het gebied is sinds broedseizoen 2003 functioneel. De ruige graslanden in het noordelijke gedeelte worden jaarlijks gemaaid om distels te bestrijden. Verder is het beheer beperkt tot bewaken van het waterpeil. Sinds eind 2008 is het noordelijke deel van de Steenlandpolder ingenomen als werfzone voor de aanleg van de Liefkenshoekspoorverbinding of ‘Tweede spoorverbinding onder de Schelde’. Het biotoopverlies dat ten gevolge van dit project optreedt in de Steenlandpolder en de Haasop, werd gecompenseerd door de creatie van het natuurkerngebied ‘Rietveld Kallo’.
Toekomst
In het GRUP voor de afbakening van het zeehavengebied van Antwerpen zijn de restanten van de Steenlandpolder ingekleurd als 'reservatiestrook voor infrastructuur, met medegebruik voor ecologische infrastructuur'. Dit houdt in dat het gebied nog beperkte ecologische functies kan vervullen, maar de hoofdfunctie is de aanleg van infrastructuur of leidingen. Binnen het netwerk van ecologische infrastructuur is de Steenlandpolder een belangrijke schakel voor Rugstreeppad. Begin 2015 wordt het gebied deels heringericht als voortplantingsgebied voor deze soort, die op zijn jaarlijkse tocht heel de haven doorkruist.
Monitoring
Door de overvloedige neerslag bleef het winterpeil aangehouden tot in de zomer.
Steenlandpolder werd in 2013 opnieuw gekarteerd. Nevenstaande figuur geeft een vergelijk tussen het rietoppervlak bij deze laatste kartering en de kartering in 2009. Daarin zien we twee evoluties. Enerzijds is er een verlies aan riet in het zuidelijk deel ten gevolge van de aanleg van de Liefkenshoek spoorverbinding. Anderzijds is het rietareaal in het noordelijk deel uitgebreid. In 2009 was het totale rietareaal 9,9ha. In 2013 was dit 9,4ha. Delen waar riet aanwezig is met lage bedekking (lichtgeel op de figuur) werden in deze berekening niet meegenomen.
Steenlandpolder zuid is een sterk grondwater gevoed systeem dat ook in droge omstandigheden goed water houdt. De peilverlopen geven wel duidelijk een invloed aan van de werken van de Liefkenshoekspoortunnel. Dit leidde tot hoge peilen in 2011 en begin 2012. In 2013 lag het peil terug iets lager, maar nog steeds hoger dan voor de werken. Dit is op zich goed. Sindsdien is het winterpeil stabiel. Het zomerpeil was ook hier laag ten gevolge van de droogte.
Op de Steenlandpolder kwam in 2013 één van de slechts 7 paartjes Bruine Kiekendief in het Linkerscheldeoevergebied tot broeden. De ruime afwijkingen van sommige soorten tegenover de voorgaande jaren zijn wellicht te wijten aan een lagere inventarisatie-inspanning en het feit dat de richtlijnen voor de territoriumkartering niet volledig gevolgd werden.
Steenlandpolder is een relatief klein gebied dat ondertussen voor een groot deel verriet is (zuidelijk deel). In het noordelijk deel is er sinds enkele winters een lagere waterstand. Er overwinteren dan ook maximaal enkele tientallen watervogels.
Steenlandpolder werd in 2013 opnieuw gekarteerd. Nevenstaande figuur geeft een vergelijk tussen het rietoppervlak bij deze laatste kartering en de kartering in 2009. Daarin zien we twee evoluties. Enerzijds is er een verlies aan riet in het zuidelijk deel ten gevolge van de aanleg van de Liefkenshoek spoorverbinding. Anderzijds is het rietareaal in het noordelijk deel uitgebreid. In 2009 was het totale rietareaal 9,9ha. In 2013 was dit 9,4ha. Delen waar riet aanwezig is met lage bedekking (lichtgeel op de figuur) werden in deze berekening niet meegenomen.
Steenlandpolder zuid is een sterk grondwater gevoed systeem dat ook in droge omstandigheden goed water houdt. De peilverlopen geven wel duidelijk een invloed aan van de werken van de Liefkenshoekspoortunnel. Dit leidde tot hoge peilen in 2011 en begin 2012. In 2013 lag het peil terug iets lager, maar nog steeds hoger dan voor de werken. Dit is op zich goed. Sindsdien is het winterpeil stabiel. Het zomerpeil was ook hier laag ten gevolge van de droogte.
Op de Steenlandpolder kwam in 2013 één van de slechts 7 paartjes Bruine Kiekendief in het Linkerscheldeoevergebied tot broeden. De ruime afwijkingen van sommige soorten tegenover de voorgaande jaren zijn wellicht te wijten aan een lagere inventarisatie-inspanning en het feit dat de richtlijnen voor de territoriumkartering niet volledig gevolgd werden.
Steenlandpolder is een relatief klein gebied dat ondertussen voor een groot deel verriet is (zuidelijk deel). In het noordelijk deel is er sinds enkele winters een lagere waterstand. Er overwinteren dan ook maximaal enkele tientallen watervogels.
Steenlandpolder werd in 2013 opnieuw gekarteerd. Nevenstaande figuur geeft een vergelijk tussen het rietoppervlak bij deze laatste kartering en de kartering in 2009. Daarin zien we twee evoluties. Enerzijds is er een verlies aan riet in het zuidelijk deel ten gevolge van de aanleg van de Liefkenshoek spoorverbinding. Anderzijds is het rietareaal in het noordelijk deel uitgebreid. In 2009 was het totale rietareaal 9,9ha. In 2013 was dit 9,4ha. Delen waar riet aanwezig is met lage bedekking (lichtgeel op de figuur) werden in deze berekening niet meegenomen.
Habitatontwikkeling
Steenlandpolder werd in 2013 opnieuw gekarteerd. Nevenstaande figuur geeft een vergelijk tussen het rietoppervlak bij deze laatste kartering en de kartering in 2009. Daarin zien we twee evoluties. Enerzijds is er een verlies aan riet in het zuidelijk deel ten gevolge van de aanleg van de Liefkenshoek spoorverbinding. Anderzijds is het rietareaal in het noordelijk deel uitgebreid. In 2009 was het totale rietareaal 9,9ha. In 2013 was dit 9,4ha. Delen waar riet aanwezig is met lage bedekking (lichtgeel op de figuur) werden in deze berekening niet meegenomen.
Steenlandpolder werd in 2013 opnieuw gekarteerd. Nevenstaande figuur geeft een vergelijk tussen het rietoppervlak bij deze laatste kartering en de kartering in 2009. Daarin zien we twee evoluties. Enerzijds is er een verlies aan riet in het zuidelijk deel ten gevolge van de aanleg van de Liefkenshoek spoorverbinding. Anderzijds is het rietareaal in het noordelijk deel uitgebreid. In 2009 was het totale rietareaal 9,9ha. In 2013 was dit 9,4ha. Delen waar riet aanwezig is met lage bedekking (lichtgeel op de figuur) werden in deze berekening niet meegenomen.
Steenlandpolder werd in 2013 opnieuw gekarteerd. Nevenstaande figuur geeft een vergelijk tussen het rietoppervlak bij deze laatste kartering en de kartering in 2009. Daarin zien we twee evoluties. Enerzijds is er een verlies aan riet in het zuidelijk deel ten gevolge van de aanleg van de Liefkenshoek spoorverbinding. Anderzijds is het rietareaal in het noordelijk deel uitgebreid. In 2009 was het totale rietareaal 9,9ha. In 2013 was dit 9,4ha. Delen waar riet aanwezig is met lage bedekking (lichtgeel op de figuur) werden in deze berekening niet meegenomen.
Hydrologie
Steenlandpolder zuid is een sterk grondwater gevoed systeem dat ook in droge omstandigheden goed water houdt. De peilverlopen geven wel duidelijk een invloed aan van de werken van de Liefkenshoekspoortunnel. Dit leidde tot hoge peilen in 2011 en begin 2012. In 2013 lag het peil terug iets lager, maar nog steeds hoger dan voor de werken. Dit is op zich goed. Sindsdien is het winterpeil stabiel. Het zomerpeil was ook hier laag ten gevolge van de droogte.
Steenlandpolder zuid is een sterk grondwater gevoed systeem dat ook in droge omstandigheden goed water houdt. De peilverlopen geven wel duidelijk een invloed aan van de werken van de Liefkenshoekspoortunnel. Dit leidde tot hoge peilen in 2011 en begin 2012. In 2013 lag het peil terug iets lager, maar nog steeds hoger dan voor de werken. Dit is op zich goed. Sindsdien is het winterpeil stabiel. Het zomerpeil was ook hier laag ten gevolge van de droogte.
Steenlandpolder zuid is een sterk grondwater gevoed systeem dat ook in droge omstandigheden goed water houdt. De peilverlopen geven wel duidelijk een invloed aan van de werken van de Liefkenshoekspoortunnel. Dit leidde tot hoge peilen in 2011 en begin 2012. In 2013 lag het peil terug iets lager, maar nog steeds hoger dan voor de werken. Dit is op zich goed. Sindsdien is het winterpeil stabiel. Het zomerpeil was ook hier laag ten gevolge van de droogte.
Broedvogels
Op de Steenlandpolder kwam in 2013 één van de slechts 7 paartjes Bruine Kiekendief in het Linkerscheldeoevergebied tot broeden. De ruime afwijkingen van sommige soorten tegenover de voorgaande jaren zijn wellicht te wijten aan een lagere inventarisatie-inspanning en het feit dat de richtlijnen voor de territoriumkartering niet volledig gevolgd werden.
Op de Steenlandpolder kwam in 2013 één van de slechts 7 paartjes Bruine Kiekendief in het Linkerscheldeoevergebied tot broeden. De ruime afwijkingen van sommige soorten tegenover de voorgaande jaren zijn wellicht te wijten aan een lagere inventarisatie-inspanning en het feit dat de richtlijnen voor de territoriumkartering niet volledig gevolgd werden.
Op de Steenlandpolder kwam in 2013 één van de slechts 7 paartjes Bruine Kiekendief in het Linkerscheldeoevergebied tot broeden. De ruime afwijkingen van sommige soorten tegenover de voorgaande jaren zijn wellicht te wijten aan een lagere inventarisatie-inspanning en het feit dat de richtlijnen voor de territoriumkartering niet volledig gevolgd werden.
Overwinterende vogels
Steenlandpolder is een relatief klein gebied dat ondertussen voor een groot deel verriet is (zuidelijk deel). In het noordelijk deel is er sinds enkele winters een lagere waterstand. Er overwinteren dan ook maximaal enkele tientallen watervogels.
Steenlandpolder is een relatief klein gebied dat ondertussen voor een groot deel verriet is (zuidelijk deel). In het noordelijk deel is er sinds enkele winters een lagere waterstand. Er overwinteren dan ook maximaal enkele tientallen watervogels.
Steenlandpolder is een relatief klein gebied dat ondertussen voor een groot deel verriet is (zuidelijk deel). In het noordelijk deel is er sinds enkele winters een lagere waterstand. Er overwinteren dan ook maximaal enkele tientallen watervogels.